Ułudka wiosenna (Omphalodes verna)

'
      Błękitne, modre, szafirowe czyli jednym słowem - niebieskie - kwiaty w świecie roślin nie są częste i może właśnie dlatego podobają się tak wielu ludziom. Ciągle trwają poszukiwania tej jednej jedynej, niezwykłej, prawdziwie niebieskiej róży czy też wśród storczyków – czysto błękitnej katlei. Zanim jednak hodowcy uzyskają takie zabarwienie arystokratycznych kwiatów, możemy nasycić oczy drobną i niepozorną, ale jakże pięknie na niebiesko kwitnącą, rośliną kobiercową.

      Ułudka wiosenna (Omphalodes verna), bo to o nią chodzi, to gatunek występujący naturalnie w Europie środkowej i południowo-wschodniej, należący do rodziny ogórecznikowatych (Boraginaceae). Jest to wieloletnia, częściowo zimozielona, kępiasta bylina dorastająca do wysokości około 20cm. Uprawiana w wielu krajach jako roślina ozdobna, w Polsce spotykana jest jednak dość rzadko.
Należy do hemikryptofitów, czyli roślin naziemno-pączkowych, które zimują i odnawiają się wiosną, z pączków znajdujących się tuż pod powierzchnią ziemi lub też na poziomie gruntu.
Liście odziomkowe wyrastające u nasady łodygi są dość duże, sercowate i osadzone pojedynczo na długich ogonkach. Natomiast wyżej wyrastające liście łodygowe mają krótkie ogonki, są mniejsze, a ich kształt jest eliptyczny. Całe listowie jest szorstkie w dotyku i ma ładny, jasnozielony kolor, który zachowuje aż do później jesieni.

      Roślinę tę cechuje dość duża mrozoodporność i w rejonach o łagodniejszym klimacie, np. w zachodniej części Polski, jej liście mogą przetrwać zimę w stanie zielonym. Zwykle jednak pod wpływem mrozów, szczególnie przy braku pokrywy śnieżnej, przemarzają i brunatnieją. W związku z tym właściwie jedyną pracą, jaką w ciągu całego roku wykonuje się przy tej roślinie, jest wiosenne przycięcie zaschniętych liści i przy okazji zasilenie odpowiednią dawką nawozu wieloskładnikowego. Usuwanie zeszłorocznych pędów nie jest jednak konieczne, decydują o tym głównie względy estetyczne – suche liście pozostawione na roślinach zostają szybko zakryte przez te wyrastające w nowym sezonie, a w wyniku rozkładania dostarczają roślinom dodatkowych substancji odżywczych.
Dzięki podziemnym oraz naziemnym rozłogom ułudka wiosenna w szybkim tempie tworzy na powierzchni gruntu gęste kobierce. W kwietniu i maju pokrywają się one masą niedużych, intensywnie niebieskich kwiatów.

      Ilekroć patrzę na taki kwietny dywanik, zawsze przychodzi mi na myśl rzadko już teraz używane określenie: modry. Dla mnie ubarwienie tych drobnych kwiatuszków jest kwintesencją modrego koloru. Przyznam, że niezapominajka, obecna w tak wielu ogrodach, przy ułudce dla mnie prezentuje się raczej… blado.
Kwiaty zebrane są na szczytach łodyg w formie luźnych gron. Niebieska barwa jest typowa dla tego gatunku, choć są też odmiany biało kwitnące lub mające błękitne, biało obwiedzione płatki.

     Kwiaty są większe niż u niezapominajki, osiągają średnicę około 1cm i mają charakterystyczne białe oczko.

Pączki i kwiaty tuż po rozwinięciu, przez krótki okres czasu, mają różową barwę.

Po kwitnieniu ułudka wytwarza liczne rozłogi. Ich długość dochodzi do 50cm, a na zakończeniu każdego z nich tworzy się nieduża rozetka. Szybko przyrastają one do podłoża, dając młode rośliny, która zakwitną już w następnym sezonie.

      Ułudka wiosenna jest łatwą w uprawie, wytrzymałą na mróz, zdrowo rosnącą i niewymagającą byliną. Jest rośliną cieniolubną, dlatego najlepiej będzie się czuła na półcienistych rabatach, w ciemniejszych miejscach pod koronami drzew i krzewów lub w lekko ocienionych partiach alpinarium. Sadząc ją na skalniaku trzeba jednak wziąć pod uwagę, że jest ekspansywna i rozrastając się może zagłuszyć co delikatniejsze rośliny alpejskie. Preferuje wilgotne, przepuszczalne, bogate w próchnicę gleby ogrodowe o odczynie zasadowym, jednakże dobrze rośnie właściwie w każdej lekko wilgotnej ziemi. Pokrywa powierzchnię gruntu zwartym dywanem zielonych liści, ograniczając rozwój chwastów. To duża zaleta, bo w miejscach zbyt cienistych na bujny i zdrowy wzrost traw, z powodzeniem może zastąpić trawnik. Robiąc tam nasadzenia z ułudki znacznie oszczędzimy sobie pracy związanej z pielęgnacją marnie rosnącej murawy.
Ta odporna roślina nie cierpi także z powodu chorób grzybowych, nie wymaga zatem pracochłonnych oprysków. W rejonach o wyjątkowo ostrym i mroźnym klimacie przed nastaniem zimy dobrze jest przykryć ją dla ochrony gałęziami iglaków.

Znakomita roślina, polecam!