|
'
Rośliny o nietypowym kolorze liści od zawsze budziły zainteresowanie, gdyż w trakcie sezonu wegetacyjnego to właśnie ulistnienie stanowi ich główną ozdobę, a piękne skądinąd kwitnienie jest tylko epizodem. Zachwycamy się zatem roślinami o dwubarwnych liściach, najczęściej jasno obrzeżonych (variegata), a także tymi o cytrynowym lub żółtym kolorze oraz chyba najbardziej wyróżniającymi się odmianami posiadającymi purpurowe, niemal czarne listowie.
![]() |
![]() |
![]() |
Konwalnik płaskopędowy (Ophiopogon planiscapus) 'Nigrescens' popularnie jest nazywany czarną trawą. W rzeczywistości nie ma jednak nic wspólnego z rodziną wiechlinowatych (Poaceae, Gramineae). Jest wieloletnią, zimozieloną byliną należącą obecnie do rodziny szparagowatych (Asparagaceae), choć jeszcze niedawno konwalnik zaliczany był do liliowatych (Liliaceae). Takie przetasowania w systematyce roślin w ciągu ostatnich lat były dość częste i wynikają z badań genomów, które pozwalają dokładniej określić pochodzenie różnych gatunków. Dzięki nim można odtworzyć drogę ich powstawania, czyli specjacji, a tym samym określić stopień pokrewieństwa i dokonać właściwej klasyfikacji. W efekcie, zgodnie z uzyskanymi informacjami, czasem następuje przeniesienie gatunku do innej rodziny, tak, jak w przypadku konwalnika płaskopędowego.
W naturze Ophiopogon planiscapus występuje w Japonii, gdzie rośnie zarówno na otwartych jak i zalesionych zboczach wzgórz. To niewysoka roślina o długich, wąskich, podobnych do trawy, ciemnozielonych liściach. Mierzy około 20cm wysokości i tworzy gęste kępy o średnicy dochodzącej do 30cm.
Odmiana ozdobna 'Nigrescens' ma atrakcyjne, bardzo ciemne ulistnienie.
|
W trakcie sezonu wegetacyjnego jej liście zmieniają kolor: od zielono-fioletowego wiosną po niemal czarny na jesieni.
![]() |
![]() |
Na ich zabarwienie ma również wpływ nasłonecznienie, gdyż na stanowiskach cienistych liście pozostają zielone, natomiast wyrazisty, ciemnopurpurowy odcień przybierają w słońcu.
|
Konwalnik płaskopędowy rozrasta się przy pomocy krótkich, podziemnych kłączy. Najlepiej rośnie w zasobnej, próchnicznej, przepuszczalnej, średnio wilgotnej ziemi. Podłoże nie powinno całkowicie wysychać, a już na pewno pozostawać suche przez dłuższy okres czasu, dlatego posadzone rośliny dobrze jest obsypać ściółką z kory, drewnianych zrębków lub otoczyć warstwą żwiru. To pozwoli dłużej zachować wilgotność gleby. Konwalnik doskonale radzi sobie rosnąc pomiędzy kamieniami w ogrodzie skalnym. Jest tolerancyjny w stosunku do odczynu (pH) podłoża.
Początkowo tempo wzrostu „czarnej trawy” jest bardzo wolne - bywa, że w ciągu 2 lat nieduża kępka praktycznie stoi w miejscu i nie powiększa się (stąd dość wysoka cena konwalnika w sprzedaży). Jednak, gdy już się zaaklimatyzuje w danym miejscu, systematycznie i dość skutecznie zarasta powierzchnię gruntu. Jest zatem dobrą rośliną okrywową.
|
W sprzyjających warunkach wilgotnej, w miarę żyznej i przepuszczalnej ziemi podziemne rozłogi mogą mieć nawet kilkanaście centymetrów długości, a nowe pędy wyłaniają się w dość nieoczekiwanych miejscach, np. pomiędzy kostką na obrzeżach rabat, dalej położonymi kamieniami lub roślinami na skalniaku, a nawet pomiędzy źdźbłami trawy w zwartej murawie.
![]() |
![]() |
![]() |
Z moich obserwacji wynika, że to „lubiąca wolność”, wytrzymała bylina rozrastająca się w kierunku, który sama sobie obierze, niekoniecznie zaś ograniczająca się do miejsc, gdzie chcielibyśmy ją widzieć i które nam odpowiadają; sadząc konwalnik warto tę tendencję uwzględnić.
Konwalnik płaskopędowy (Ophiopogon planiscapus) 'Nigrescens' jest odporny na nasze warunki klimatyczne, nie jest jednak w pełni mrozoodporny. Zimozielone liście doskonale znoszą jesienne i wiosenne przymrozki, a także śnieg i przeciętne zimowe mrozy, ale przy mocnych spadkach temperatury i przy bezśnieżnej pogodzie może dojść do przemarznięcia pędów nadziemnych. Wówczas zamierają i zasychają, najczęściej do połowy albo do powierzchni gruntu. Podziemne części rośliny pozostają jednak żywe i wiosną konwalnik pięknie odbija z kłączy - wyrastają nowe liście. Dlatego stare i martwe należy wczesną wiosną nisko przyciąć lub zapobiegawczo, jeszcze przed nastaniem zimy, okryć kępy rośliny iglastym stroiszem, co dość skutecznie chroni przed przemarznięciem liści.
![]() |
![]() |
Na początku lata pomiędzy młodymi liśćmi pojawiają się liczne kwiatostany.
|
Nagie łodygi kwiatostanowe są wzniesione, zakończone zebranymi w grona kulistymi, fioletowymi pąkami. Od lipca do września rozwijają się drobne, dzwonkowate, liliowo-białe, pachnące kwiaty.
![]() |
![]() |
![]() |
Jeśli sezon wegetacyjny trwa długo, a pogoda jest sprzyjająca, kwiatostany mogą wyrastać i rozwijać kwiaty aż do późnej jesieni.
Z końcem okresu wegetacji w cieplejszych rejonach naszego kraju rośliny wydają drobne owocki – błyszczące, fioletowo-czarne jagody. Odmianę 'Nigrescens' przywiozłam z Wielkiej Brytanii na początku lat 90-tych i od tej pory co roku bardzo ładnie kwitnie, ale nie zawiązuje owoców. Przez tyle lat uprawy zaledwie kilka razy pojawiły się pojedyncze, zniekształcone jagody z niezdolnymi do kiełkowania nasionami. Z tego powodu popularne w cieplejszych rejonach Europy rozmnażanie konwalnika przez wysiew, w klimacie południowo-wschodniej Polski zupełnie się nie sprawdza. Zdecydowanie lepiej jest wykopać i podzielić kępę na pojedyncze rośliny, posadzić je wprost do gruntu i cierpliwie czekać, aż się rozrosną - rozmnażanie wegetatywne jest tu najlepszym rozwiązaniem.
Konwalnik płaskopędowy (Ophiopogon planiscapus) 'Nigrescens' jest atrakcyjną i cenną ośliną ozdobną. Ma w ogrodzie wiele zastosowań: może być sadzony w formie pojedynczych kęp na rabatach lub w ogrodach skalnych, pięknie ozdabia obrzeża rabat, może być użyty do zadarniania niedużych powierzchni, tworzyć dywaniki ciemnych liści pod krzewami lub też zarastać powierzchnię między kamiennymi płytami na ogrodowych ścieżkach. U mnie rośnie w ogrodzie skalnym i na żwirowej rabacie, gdzie rozrasta się w postaci kęp czarnych liści pod krzewami derenia kwiecistego i wiśni wczesnej; tuż obok stoi donica z kwitnącymi roślinami ozdobnymi.
|
Ze względu na ciemnopurpurowe zabarwienie liści odmiana ta ładnie komponuje się z niewysokimi trawami, turzycami i bylinami o kontrastowym listowiu – białozielonym, żółtym, jasnozielonym i szaroniebieskim. Pięknie podkreśla również biel oraz pastelowe kolory towarzyszących kwiatów.
Brytyjscy ogrodnicy często sadzą konwalnik w różnego typu ogrodowych pojemnikach. W naszym klimacie, ze względu na jego niepełną mrozoodporność, nie jest to dobre rozwiązanie, ponieważ nawet w dość dobrze zabezpieczonych przed mrozem donicach rośliny najczęściej całkowicie wymarzają. W gruncie, okryty na zimę, konwalnik radzi sobie jednak bardzo dobrze. Jest niekłopotliwy w uprawie, jak również odporny na choroby grzybowe i ataki szkodników. Zasilać należy wiosną niedużą ilością nawozu wieloskładnikowego, przefermentowanego obornika lub dojrzałego kompostu; można także podlewać roślinnymi gnojówkami.
Znakomita roślina, polecam!
Błękitne, modre, szafirowe czyli jednym słowem - niebieskie - kwiaty w świecie roślin nie są częste i może właśnie dlatego podobają się tak wielu ludziom. Ciągle trwają poszukiwania tej jednej jedynej, niezwykłej, prawdziwie niebieskiej róży, albo wśród storczyków – czysto błękitnej katlei. Zanim jednak hodowcy dojdą do takiego zabarwienia tych arystokratycznych kwiatów, możemy nasycić oczy drobną i niepozorną, ale jakże pięknie na niebiesko kwitnącą rośliną kobiercową.