Strona główna / ROK W OGRODZIE / Polecam rośliny
 

Stewarcja kameliowata (Stewartia pseudocamellia)

'
       W ogrodzie nie zawsze można mieć wszystko, co nam się podoba. Szczególnie dotyczy to roślin, bo do właściwej architektury można dochodzić latami – poprawiać, uzupełniać, a nawet całkowicie zmienić, by w końcu uzyskać upragniony efekt. Przy mnogości odmian ozdobnych ograniczeniem bywają powierzchnia ogrodu i warunki glebowe, choć czasem udaje się dokupić sąsiadujący grunt i powiększyć działkę, zaś poprawiając jakość ziemi, można zbliżyć się do wymagań różnych taksonów. Jednakże rośliny nie tolerujące mrozu trudno jest uprawiać w naszym klimacie przez wiele lat. Oczywiście, można je trzymać w donicach lub, te posadzone w ziemi, niezwykle starannie zabezpieczać na zimę. Pojawia się jednak pytanie - jak długo starczy nam sił i możliwości, by przenosić dwa razy w roku coraz cięższe pojemniki lub stawiać coraz większe zimowe „budowle ochronne”?

tulipan.jpg stewartia01.jpg
stewartia02.jpg

       Z pomocą przychodzą nam wtedy rośliny, które wyglądają jak te upragnione, z ciepłego klimatu, a równocześnie wystarczająco wytrzymałe, by poradzić sobie w ogrodzie bez wyczerpujących starań z naszej strony. Od zawsze moim marzeniem była kamelia – krzew o pięknych i niezwykle eleganckich kwiatach. Niestety, w naszym kraju nie da się jej uprawiać w gruncie, dlatego posadziłam roślinę stanowiącą wspaniałe zastępstwo; po łacinie nosi nawet nazwę „fałszywej kamelii”.

obraz01.jpg

Stewarcja kameliowata (Stewartia pseudocamellia) to wolno rosnący krzew lub drzewo; roślina z rodziny herbatowatych (Theaceae), której kwiaty są identycznie zbudowane, jak u herbaty chińskiej (Camellia sinensis) i kamelii japońskiej (Camellia japonica), przynależących do tej samej rodziny. Naturalne rejony występowania tego gatunku to centralna i południowa Japonia oraz Korea. Występuje w wilgotnych, ciepłych oraz chłodnych lasach, gdzie może osiągać nawet 18m wysokości. W naszych warunkach klimatycznych Stewartia pseudocamellia nigdy nie dochodzi do takich rozmiarów – zazwyczaj rośnie w formie krzewu lub wielopiennego drzewa i osiąga około 4m wysokości. Młode rośliny wznoszą swe lekko zygzakowate gałęzie prosto w górę – mają wtedy pokrój piramidalny. Z czasem, w górnej części, pojawia się dużo gałęzi bocznych i krzew lub drzewko tworzy nieregularną, kopulastą koronę.
Eliptyczne liście mają do 12cm długości, żywo zieloną barwę i drobno ząbkowane krawędzie; na łodygach ułożone są skrętolegle. Rozwijające się listowie bardzo pięknie wygląda wiosną!

obraz02.jpg

Potem, wraz z rozwojem liści, zaczynają się powiększać pojedyncze, kuliste pąki, wyrastające z kątów liściowych.

obraz03.jpg
obraz04.jpg

Od końca czerwca do sierpnia stewarcja rozwija białe, pięciopłatkowe kwiaty z widocznym wieńcem żółtych pręcików. Lekko miseczkowate kwiaty o średnicy 5-6cm są pozbawione zapachu. Do złudzenia przypominają kwiaty egzotycznej kamelii - stąd epitet gatunkowy stewarcji - pseudocamellia.

 

obraz05.jpg
obraz06.jpg

Po kwitnieniu powstaje pięcioklapowa, drewniejąca torebka, która brązowieje i otwiera się zimą. Brak jednak nasion, ponieważ w polskich warunkach nie dochodzi do ich zawiązania.

obraz07.jpg
obraz08.jpg

Jesienią liście Stewartia pseudocamellia bardzo ładnie się przebarwiają – najpierw przybierają kolor żółty, później pomarańczowy, a czasem różowo-czerwony. W naszym kraju, gdzie kolory wiosny i lata tak szybko przemijają, czyż można się oprzeć tak pięknej jesiennej ozdobie?

obraz09.jpg
obraz10.jpg
obraz11.jpg

Potem liście opadają, ale krzew (lub niewysokie drzewo) jest dalej atrakcyjny dzięki interesującym łatom, tworzącym się na pniu i grubszych gałęziach. Niestety, nie jest to widoczne u młodych egzemplarzy, u których kora jest jeszcze gładka i szara. Na piękny zimowy akcent, jakimi są łuszczące się, kolorowe płaty, trzeba poczekać kilka lat.

obraz12.jpg

Ten gatunek nie jest całkowicie odporny na mróz, szczególnie dotyczy to młodych roślin, u których mogą przemarzać zakończenia pędów. Dlatego warto je okryć na zimę przez pierwsze lata po posadzeniu. Ponadto trzeba dobrze wybrać stanowisko – powinno być zaciszne i ciepłe. System korzeniowy stewarcji jest płytko położony, dlatego roślina jest wrażliwa na suszę. Optymalne warunki to miejsce półcieniste do słonecznego, z przepuszczalną, lecz zatrzymującą wilgoć, przeciętnie żyzną glebą, o odczynie kwaśnym do obojętnego (pH 4,5-6,5). Starszy krzew rośnie już bez problemów i nawet mocne spadki temperatury nie powodują przemarzania gałęzi. W moim ogrodzie, gdzie gleba jest ciepła, piaszczysto-ilasta, stewarcja rośnie bardzo dobrze – od początku nie była okrywana. Nigdy też nie przemarzły jej żadne pędy i co roku krzew ładnie kwitnie. Rośnie tuż przy trawniku, z brzegu różanej rabaty. Ponieważ sąsiadujące rośliny zabierają jej sporo wody, a lekka gleba szybko przesycha, automatyczne nawadnianie pomaga utrzymać właściwą wilgotność podłoża. Stanowisko jest tylko częściowo osłonięte i roślina bywa narażona na mroźny wiatr, mimo tego radzi sobie bardzo dobrze. Krzew w zasadzie nie wymaga żadnego przycinania, jednak w przypadku koniecznej korekty kształtu (lub przemarznięcia niezdrewniałych pędów), doskonale się regeneruje. Cenną cechą tej rośliny jest wysoka odporność na choroby oraz brak szkodników – pod tym względem to roślina-ideał!
Stewarcja najlepiej prezentuje się na tle trawnika jako soliter, nadaje się także do naturalistycznych ogrodów leśnych, a na terenie osłoniętym można się nawet pokusić o stworzenie z krzewów nieformowanego żywopłotu.

Stewarcja kameliowata (Stewartia pseudocamellia) jest jednak rzadko sadzona w ogrodach, a szkoda! To pięknie i długo kwitnąca roślina, ozdobna jesienią z liści, a dzięki korze, jak u platana, atrakcyjna również zimą. Bywa jednak, że posiadacze czują się zawiedzeni, gdyż pojedyncze kwiaty stewarcji są nietrwałe - utrzymują się zaledwie 1-2 dni, po czym opadają. Mały krzew z niewielką ilością kwiatów zdobi więc krótko, a przyrasta wolno. Cóż, by w pełni docenić urodę krzewu, musi on osiągnąć przynajmniej 1,5 do 2 metrów wysokości.
U starszego egzemplarza, z rozgałęzioną koroną, ilość kwiatów jest bardzo duża - rozwijają się one nierównocześnie, poczynając zwykle od wierzchołków gałęzi. Dzięki temu kwitnienie trwa bardzo długo.

obraz13.jpg

Co dzień nowe pąki rozchylają płatki, zaś o tym, że kwiaty szybko przekwitają, świadczy jedynie grubiejąca warstwa białego kobierca pod rośliną. Z biegiem lat, w trakcie kwitnienia coraz okazalszego krzewu, zupełnie przestaje się odczuwać krótkotrwałość pojedynczych kwiatów.

Znakomita roślina, polecam!

szlaczek-2.jpg

Błękitne, modre, szafirowe czyli jednym słowem - niebieskie - kwiaty w świecie roślin nie są częste i może właśnie dlatego podobają się tak wielu ludziom. Ciągle trwają poszukiwania tej jednej jedynej, niezwykłej, prawdziwie niebieskiej róży, albo wśród storczyków – czysto błękitnej katlei. Zanim jednak hodowcy dojdą do takiego zabarwienia tych arystokratycznych kwiatów, możemy nasycić oczy drobną i niepozorną, ale jakże pięknie na niebiesko kwitnącą rośliną kobiercową.