Epidendrum radicans Pavon ex Lindley 1831

Synonimy: Epidendrum rhizophorum Batem. ex Lindley 1838, Epidendrum pratense Rchb.f. 1866.

Epidendrum Ballerina 'Tropical'

Popularne epidendrum Ballerina, a dokładniej Epidendrum radicans 'Ballerina', to odmiana wyselekcjonowana z kwitnącego najczęściej na pomarańczowo Epidendrum radicans – jest ona znacznie niższa i kwitnie na różne kolory - biały, żółty, pomarańczowy, różowy i czerwony. Można powiedzieć, że Epidendrum radicans 'Ballerina' jest raczej chronioną znakiem firmowym odmianą handlową, niż zarejestrowaną według ściśle określonych reguł hybrydą czy odmianą botaniczną, choć jest obecna w rejestrze RHS od 1900 roku.
W naturze Epidendrum radicans osiąga duże rozmiary – długość cienkich, ulistnionych, wieloczłonowych, zakończonych bukietami kwiatów łodyg może dochodzić do ponad 2m! Łodygi mają tendencję do tworzenia przy węzłach licznych korzeni na całej swej długości, co, wraz z nieco innym kształtem prętosłupa, odróżnia ten gatunek od Epidendrum ibaguense (gdzie korzenie znajdują się tylko u podstawy pędów). Przy każdym węźle ułożone są naprzemianlegle pojedyncze, sztywne, skórzaste i lekko błyszczące liście o długości 8-10cm. Z węzłów wyrastają również liczne odgałęzienia, dzięki czemu roślina szybko formuje gęstą kępę.
Epidendrum radicans jest bardzo rozpowszechnione, występuje na rozległym obszarze Ameryki Południowej i Środkowej: w Portoryko, Meksyku, Salwadorze, Hondurasie, Nikaragui, Kostaryce, Panamie, Wenezueli i Kolumbii.
Jest to głównie storczyk gruntowy, choć zdarza się, że występuje również jako litofit (naskalnie). Rozrasta się sympodialnie i nie tworzy pseudobulw. Spotykany jest na wysokości od 100-2500m, zarówno na terenach otwartych - pokrytych trawą, pomiędzy kamieniami i na skałach - jak również na poboczach dróg w lasach deszczowych oraz wyżej położonych lasach sosnowych. Storczyk często wystawiony jest na pełne słońce lub zajmuje miejsca częściowo zacienione przez wyższa roślinność. W międzyzwrotnikowej Ameryce od wiosny do jesieni opady są obfite i wtedy Epidendrum radicans intensywnie rośnie. Następnie stopniowo zmniejsza się ilość opadów i wówczas gatunek ten przechodzi lekki, bardziej suchy, okres spoczynkowy.
Duża różnica wysokości, na której występuje ten storczyk, sugeruje, że dobrze rośnie on zarówno w warunkach gorącego, tropikalnego klimatu oraz w nieco chłodniejszych, zbliżonych do umiarkowanych. Wszystkie zajmowane stanowiska są wietrzne. Storczyk korzysta zatem ze stałego ruchu powietrza, który należy również zapewnić w uprawie, podobnie jak dużą ilość słońca. Latem należy jednak chronić roślinę przed bezpośrednim promieniowaniem w godzinach południowych.
Po zimowym okresie lekkiego przesuszenia na pędach można zaobserwować tworzenie się długich, ostrych zakończeń okrytych szeregiem zielonych osłonek – są to wyrastające kwiatostany.

Każdy z nich szybko się wydłuża, formując na szczycie kwiatowe grono. Długość łodygi kwiatostanu może dochodzić do ponad 50cm.

W uprawie kwitnienie najczęściej wypada w okresie od wiosny do lata, choć może się zdarzyć także w późniejszym czasie. Natomiast w warunkach naturalnych Epidendrum radicans może kwitnąć o dowolnej porze roku. Odmiana Ballerina 'Tropical'  ma czysto żółtą barwę kwiatów.
Pąki rozwijają się stopniowo na sukcesywnie wydłużającym się kwiatostanie. Kwiaty są drobne, ze strzępiastą warżką - mają średnicę około 2,5cm. Nie wydzielają zapachu.

Poszczególne kwiaty nie są zbyt trwałe - po kilku dniach opadają, tworzą się jednak stale nowe. Dzięki temu kwitnienie jest długie – może trwać nawet kilka miesięcy.

Czasem zdarza się, że u pozbawionej kwiatów podstawy starego kwiatostanu wyrasta nowy kwiatostan - nie należy się więc spieszyć z obcinaniem przekwitłej łodygi.

To wdzięczny i chętnie kwitnący storczyk, odporny oraz wybaczający wiele błędów uprawowych, dlatego warto go „zaprosić” do domu i co roku cieszyć się kolorowymi chmurkami drobnych kwiatów.

Widok ogólny.
.

Warunki uprawy

Epidendrum radicans 'Ballerina' to roślina wytrzymała i prosta w uprawie (nawet na parapecie mieszkania), doskonale nadaje się więc dla osób rozpoczynających uprawę storczyków. Potrzebuje dużo światła, jednak w południe letnich dni nie powinno to być bezpośrednie słońce, mogące poparzyć liście. Potrzebna jest również dobowa różnica temperatur - w dzień powyżej 25°C , nocą około 13-15°C. W tym celu od maja do września można je wystawić do ogrodu lub umieścić na balkonie; można też na noc otwierać okno. Zimą, przy zmniejszonej długości dnia, należy dostarczać jak najwięcej światła i równocześnie znacznie ograniczyć podlewanie, by zapewnić bardziej suchy okres lekkiego spoczynku, warunkujący kwitnienie. Orchidea nie powinna jednak być długotrwale przesuszona.
To bujnie rosnące epidendrum latem nawożę przy każdym podlewaniu połową dawki nawozu do storczyków, rozpuszczoną w deszczówce z niewielkim dodatkiem (5-10%) odstanej wody kranowej. Pozwalam na wyraźne przeschnięcie podłoża przed kolejnym podlaniem. Raz na miesiąc przepłukuję podłoże samą deszczówką, w ilości równej podwójnej objętości doniczki.
Zimą nie nawożę i znacznie ograniczam ilość dostarczanej wody, podlewając raz na 3-4 tygodni. Zapewniam jednak bardziej wilgotne podłoże w czasie wyrastania kwiatostanów i w okresie kwitnienia.
Po wiosennym kwitnieniu robię 2 tygodniowy odpoczynek, bez podlewania.
Poza okresem lata storczyk stoi w oranżerii, gdzie wilgotność waha się w granicach 65-90%. Zapewniam wówczas warunki szklarni umiarkowanej do ciepłej, gdzie temperatury mieszczą się w zakresie 21°C/13-15°C (dzień/noc).
Uprawiam w ceramicznej doniczce, w dobrze przepuszczalnym podłożu złożonym głównie z drobnych kawałków kory sosnowej, chipsów kokosowych, keramzytu oraz niewielkiego dodatku węgla drzewnego.