Dni Storczyków w Ogrodzie Botanicznym UJ

Kraków
17-18 listopada 2007r.

        Ogród Botaniczny Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie został założony w 1783r. i jest obecnie najstarszy w Polsce. Od momentu powstania odgrywa ważną rolę w rozwoju nauki, edukacji i kultury. Jest miejscem gdzie prowadzone są badania  naukowe i organizowane liczne  spotkania oraz stanowi wspaniałe, żywe muzeum flory całego świata, odwiedzane rokrocznie przez tysiące osób.
      Każdego roku Ogród Botaniczny UJ organizuje dni otwarte, w czasie których możemy zwiedzać kompleksy szklarniowe i oglądać bogatą kolekcję roślin tropikalnych. Takie kolekcje są zawsze największą atrakcją we wszystkich ogrodach botanicznych, bowiem przedstawiają florę pochodzącą z innych klimatów, a więc nam bliżej nieznaną. Wśród różnych egzotycznych roślin, Ogród Botaniczny w Krakowie posiada bogatą kolekcję storczyków.
         Jest to najstarszy i największy zbiór wśród polskich ogrodów botanicznych i liczy obecnie około 500 gatunków i odmian. Jego początki sięgają połowy XIX w. Do wzbogacenia kolekcji bardzo przyczynił się Józef Warszewicz, nasz wielki podróżnik i zbieracz roślin tropikalnych. W połowie XIXw. odbył on kilka pionierskich wypraw do Ameryki Południowej i środkowej. Przywiózł stamtąd kilka tysięcy roślin, w tym około 300 gatunków storczyków. Część z nich przekazał krakowskiemu Ogrodowi Botanicznemu. Ze zbiorów Warszewicza do dziś przetrwał tylko jeden gatunek, rozmnażany wegetatywnie - Cyrtopodium andersonii. W uznaniu dla swoich zasług Warszewicz został upamiętniony w botanicznym nazewnictwie różnych roślin, m.in. jednej z najpiękniejszych katlei, tj. Cattleya warscewiczii. Przykre jest, że problemy z wymową dość trudnego dla obcokrajowców nazwiska polskiego badacza powodują zmiany tego nazewnictwa. Na przykład Cattleya warscewiczii coraz częściej nazywana bywa Cattleya gigas.
       Stan kolekcji orchidei, jak i innych roślin, ulegał zmianom w zależności od sytuacji politycznej kraju i warunków rozwoju nauki na Uniwersytecie Jagiellońskim. Szczególne straty poniosła ona podczas obu wojen światowych. Po ostatniej wojnie zbiór był stopniowo odbudowywany, a dzięki darczyńcom i wymianie z innymi ogrodami botanicznymi, kolekcja się znacznie powiększyła. Do najciekawszych należą gatunki z rodzajów: Oncidium (m.in. O. kramerianum, O. carthagense) oraz pochodząca z Tanzanii Neobenthamia gracilis.

        Szklarnie krakowskiego Ogrodu Botanicznego składają się z trzech odrębnych grup.
Najstarszą stanowi 'Victoria', istniejąca w tym miejscu od początku Ogrodu i położona koło Collegium Śniadeckiego. Jej nazwa pochodzi od bardzo efektownej rośliny rosnącej w szklarniowym basenie - gigantycznej lilii wodnej Victoria regia.
'Jubileuszowa' to druga grupa obejmująca wysoką palmiarnię oraz długą cieplarnię, podzieloną na kilka komór dla uprawy różnych roślin. Została zbudowana z okazji jubileuszu 600-lecia Uniwersytetu Jagiellońskiego w 1964r.
'Holenderka', to szklarnia z kolekcją roślin epifitycznych, storczyków, a także innych rzadkich gatunków. Nie jest przeznaczona do masowego zwiedzania i zazwyczaj pozostaje zamknięta dla publiczności. Jej nazwa oznacza typ szklarni.
Storczyki zgromadzone są właściwie w dwóch szklarniach o zróżnicowanych warunkach, odpowiadających wymaganiom poszczególnych gatunków. Kwitnące orchidee można oglądać w ciągu całego sezonu (od wiosny do jesieni) w szklarni 'Victoria' - ekspozycja na parapetach. Natomiast raz w roku, w porze najobfitszego kwitnienia - zazwyczaj w listopadzie, są organizowane dni otwarte w szklarniach kolekcyjnych.

Zapraszam do obejrzenia fotografii z tegorocznych 'Dni Storczyków'.